لمس کن
بینالنهرین ترکیه
رودخانه فرات
رود فرات و به همان اندازه رود مجاور آن دجله، نقشی اساسی در توسعه تمدنهایی بازی کردند که از بینالنهرین نشأت گرفته و سرآغاز تاریخ شدند.
در این منطقه سلسلههای سومر، آشور، بابل و پرسها حکمرانی کردند. احتمالاً هیچ یک از این تمدنها، بدون وجود این رودخانهها که موجب باروری زمینهای اطراف خود شدهاند (و هنوز هم میشوند) وجود نداشتند.
فرات با 2800 کیلومتر طول، طولانیترین رودخانه غرب آسیا است که از عراق، سوریه و ترکیه عبور میکند، اما حوزه آبی آن تا دیگر کشورها مانند عربستان سعودی و ایران نیز گسترش مییابد.
برخی از قدیمیترین شهرهای منطقه در حاشیه این رود قرار دارند و مطمئناً هر مسافر چندین بار با آبهای پر پیچ و خم آن روبرو خواهد شد.
این رودخانه بیشتر آب خود را از بارندگی و آب شدن برفها و یخها در فصل بهار به دست میآورد و آب آن در ماههای آوریل و مه به حداکثر میزان خود میرسد.
رودخانه دجله
رودخانه دجله از ترکیه سرچشمه میگیرد و به سوی عراق جاری میشود و در آنجا به فرات پیوسته و رود شط العرب را به وجود میورد و سپس به خلیج فارس میریزد. این رود که از ترکیه به سمت عراق و سوریه جاری میشود، تمدنهای زیادی را در طول تاریخ احیا کرده است.
منبع اصلی تامین آب این رودخانه کوههای آناتولی شرقی و دریاچه خزر است. طول رودخانه در خاک ترکیه، 523 کیلومتر است. از شهرهای دیاربکر، باتمان، ماردین وشرناق در جنوب شرقی آناتولی عبور میکند.
دجله، یکی از رودخانههایی است که مرز قدیمی بینالنهرین را تشکیل داده است. طول آن از فرات کوتاهتر است اما میزان آب آن از فرات بیشتر است.
از ویرانههای تاریخی موجود در اطراف آن میتوان پی برد که از این رودخانهها در حملونقل، بسیار استفاده شده است.
آب رودخانه دجله در اواخر تابستان کاهش مییابد. در ماه آوریل، با ذوب شدن برفها، میزان آب افزایش یافته و به بالاترین سطح میرسد.
دریاچه خلیلالرحمن (بالیکلی گؤل)
یکی از مکانهای جذاب شانلیاورفا، بدون شک دریاچه خلیلالرحمن یا همان بالیکلی گؤل است. در مجتمع بالیکلی گؤل؛ دریاچه خلیلالرحمن، دریاچه عینالزلیخا، کانالهایی که این دو دریاچه را به هم وصل میکنند و مساجد و مدارس تاریخی وجود دارد. بالیکلی گؤل؛ جالبترین، سرسبزترین و بزرگترین فضای گردشگری منطقه است. در عین حال فضایی معنوی و عرفانی دارد. ماهیهای موجود در دریاچه خلیلالرحمن مقدس شمرده میشوند، مورد احترام مردم هستند و صید نمیشوند. بر اساس یک داستان، مادر حضرت ابراهیم مجبور شد برای به دنیا آوردن فرزندش، در غاری نزدیک دریاچه پنهان شود. هنگامی که حضرت ابراهیم شروع به تبلیغ یکتاپرستی کرد، مبارزه سختی بین او با نمرود و دیگر بتپرستان آغاز شد. نمرود برای عبرت دیگران، تصمیم گرفت ابراهیم را روی تل بزرگی از آتش بسوزاند. لحظهای که حضرت ابراهیم را در آتش افکندند، آتش به دریاچهای با آب زلال تبدیل شد. هیزمها نیز به ماهی تبدیل شدند. به همین دلیل است که ما امروز این دریاچه را بالیکلی گؤل (دریاچه دارای ماهی) مینامیم و به همین دلیل این ماهیها مقدس شمرده میشوند.
آخر دنیا: غار بیرکلین
در زمان جنگهای بینالنهرین شمالی، هنگامی که پادشاه آشور تیگلت پیلسر اول به همراه ارتش خود به غار بیرکلین یا تونل دجله واقع در 80 کیلومتری شمال دیاربکر رسید، اعلام کرد که به "آخر دنیا" رسیده است. روی دیوارههای تونل دجله، نقش برجستههای سنگی و حکاکیهای کتیبههای میخی، قابل مشاهده است. آیا مشاهده "آخر دنیا" و سندهای مکتوبی که به 3000 سال پیش تعلق دارند، شما را مجذوب نمیکند؟
مرکز صنایع دستی
اماکن معدودی در بینالنهرین وجود دارند که در آن نبوغ انسانی با منابع طبیعی همراه شده است - مرکز صنایع دستی شانلیاورفا یکی از این معدود مکانهاست. در اینجا نمونههایی از صنایع دستی مانند خراطی، ابریشم بافی، نمدبافی، مرواریدبافی، کاشیکاری، فرآوری کرک، ریسندگی ابریشم، قالیبافی و گلیم بافی را مشاهده خواهید کرد. شما این فرصت را خواهید داشت که در مورد صنایع دستی اطلاعاتی به دست آورید، نمونههای آن را از نزدیک لمس کنید و داستان آنها را همراه با نوشیدن چای یا قهوه از زبان استادان محلی بشنوید!